Rodzicielstwo zastępcze

Rodzinna piecza zastępcza jest formą zapewnienia opieki dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej.  Jest to przejściowa – okresowa forma opieki nad dzieckiem. W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu i po uzyskaniu zgody rodziców zastępczych.

 

 

Prawa dziecka w rodzinie zastępczej

Dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej ma w szczególności prawo do:

• utrzymywania osobistego kontaktu z rodziną naturalną i powrotu do rodziny naturalnej,
• traktowania w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości,
• praktyk religijnych zgodnych z wolą rodziców i potrzebami dziecka,
• kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i indywidualności, zabawy i wypoczynku,
• pomocy w przygotowaniu do samodzielnego życia,
• wiedzy o swoim pochodzeniu, dostępu do informacji i wyrażania opinii w sprawach, które go dotyczą.

 

O czym powinno się pamiętać stając się rodziną zastępczą

Rodzinę zastępczą tworzy się w celu zapewnienia dziecku (dzieciom) opieki z powodu wystąpienia w ich rodzinach różnego rodzaju sytuacji kryzysowych. Celem działania rodziny zastępczej jest wzmocnienie rodziny naturalnej, tak aby dziecko mogło do niej powrócić wzmocnione i wyposażone w umiejętności, np. tworzenia trwałych związków emocjonalnych. Utworzenie rodziny zastępczej nie powoduje powstania więzi rodzinno-prawnej pomiędzy opiekunami, a dzieckiem (w przeciwieństwie do adopcji, inaczej zwanej przysposobieniem). Oznacza to, że dziecko przyjęte do rodziny nie staje się dzieckiem tej rodziny, nie powstają też obowiązki i uprawnienia alimentacyjne czy dotyczące dziedziczenia, stan cywilny dziecka nie ulega zmianie, dziecko nie przyjmuje nazwiska opiekunów, a rodzina zastępcza nie przyjmuje pełni władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

 

Adopcja a rodzina zastępcza

W odróżnieniu od rodziny zastępczej, rodzina adopcyjna przyjmuje dziecko na stałe i traktuje je jako pełnoprawnego członka rodziny. Rodzice adopcyjni mają pełnię władzy rodzicielskiej wobec przysposobionego dziecka i nie udziela się im żadnej pomocy finansowej na jego utrzymanie.

Po orzeczeniu adopcji przez sąd, ustają wszelkie prawa i obowiązki adoptowanego dziecka wobec jego rodziny naturalnej, jak i prawa rodziny wobec dziecka. Kandydaci na rodziców adopcyjnych są przygotowywani do tej roli w ośrodkach adopcyjnych według zatwierdzonych programów szkoleń.